Tindur 13 - Fimmvörðuháls 14. júní 2008


Milli jökla á Fimmvörðuhálsi
... í blíðskaparveðri alla leið...

Tindur 13 var genginn laugardaginn 14. júní af 29 Toppförum undir leiðsögn þjálfara í sól og blíðu alla leið.

Nítján af hópnum voru að ganga hálsinn í fyrsta skipti og allir að upplifa í fyrsta sinn þá veðurblíðu sem ríkti alla leiðina, brakandi logn og hita efst á hálsinum og alveg óskertu útsýni yfir fjöll og jökla Suðurlands. Hiti mældist 12°C uppi og löðursveitt og sólbrunnin, snortin og sæl gengum við niður í Þórsmörk þar sem ilmur af grilli tók á móti okkur í enn meiri hita og þessu algera logni sem einkennir mörkina.

Kvöldið var ekki síðra en dagurinn og engin var rigningin fyrr en uppi á þjóðvegi á heimleið á sunnudeginum og þá skildist öllum sem með voru í för hvernig Þórsmörk er af mörgum talin fallegasti staður Íslands, jafnvel paradís á jörð.
Myndir, 485 stk., komnar á
www.picasaweb.google.com/Toppfarar en undir tenglar eru einnig fleiri myndasíður Toppfara sem gaman er að skoða.

Brottför var með rútu frá Reykjavík kl. 7:00.

Tilheyrandi var Hvolsvallarpása.

Komin vorum við í Skóga upp úr kl. 9:00.

Í rútunni var farið yfir leiðina og þjálfari rifjaði upp minningar úr fyrri sambærilegri göngu yfir Fimmvörðuháls fyrir tólf árum með ÍR skokk en sá hópur hljóp yfir hálsinn kvöldið á undan okkur sem sýnir hve afstæð líkamleg geta er með reglulegri ástundun og þjálfun.

Við gerum þetta auðvitað seinna...

Veðrið gat ekki verið betra... logn, sól og grænar grundir Suðurlands ilmuðu af dögginni.

Skógafoss sem fellur 62 m opnaði dyrnar fyrir leiðinni upp með Skógá sem nú skyldi fylgja nánast að upptökum á Fimmvörðuhálsi.

Fyrsta brekkan og jafnframt sú brattasta.

Sérstök byrjun og örugglega þung byrjun fyrir þá sem þarna fara um tiltölulega óundirbúnir.

 

 

Komin upp og orðin kófsveitt í hitanum...

Fötum hent ofan í tösku og allt borið á öxlunum það sem eftir leið ferðarinnar... "Bára sagði að við ættum að vera með allt með..."

Heiðskíra og brakandi blíða.

 

 

Leiðin eftir Skógafossbrekkunni var þægileg og aflíðandi og hækkunin í metrum kom áreynslulaust upp að hálsinum.

 

 

Daltindur (478 m) og Skógá.

 

 

Hópurinn þéttur og sólbað á meðan.

 

 

Íris Ósk og Ingi á góðu róli með nokkra myndatökumenn fyrir aftan sem nutu sín vel í þessari göngu.

Mýrdalsjökull framundan og einn af fossum Skógarinnar.

Hestvaðsfoss?

Hópurinn dreifðist mikið á leiðinni enda auðvelt að dóla sér á svona degi.

 

 

Vinkonurnar Sigríður Kristín, Herdís Dröfn og Ásta með Daltind í baksýn.

Sjá hópinn liðast í röð eftir móberginu framar.

 

Gljúfrið og klöngrið við nestisstaðinn.

Hvað skyldi hann heita?

 

Hér völdu sumir að fara efri leiðina en þessi sveik engan.

Flottur útsýnisstaður á klettanösinni.

Enn ofar svo önnur gljúfur og aðrir fossar.

Hvílík fegurð...

Hilma, Guðjón og Ingi stóðust ekki mátið og fóru út þessa klettanös til að skoða og taka myndir.

 

Bára þjálfari fékk eina mynd af sér líka.

Teygjusokkur á vinstra hné eftir fall í hádegisskokkinu fyrir 2,5 vikum...

Það er hægt að haltra með staurfót yfir Fimmvörðuháls ef veður og ferðafélagarnir eru framúrskarandi...

Nestisstund nr. tvö móti sól í lungamjúkum mosanum.
Aðeins gola hér.

 

Landnorðurstungufossar og Kambfjöll framundan.

Slóðinn vel markaður í jörðina,
þetta er greinilega fjölfarin leið.

 

Hrjóstrugra landslag fór nú að taka við.

Daltindur vinstra megin og Rauðafelll (Raufarfell?) hægra megin.

Báðir jöklarnir sitt hvoru megin við okkur og magnað útsýni.

 

Komin að brúnni yfir Skógá og snjóskaflar orðnir áberandi í landslaginu framundan.

Brúin yfir Skógá var byggð eftir banaslys 1999 þegar franskur ferðamaður reyndi að fara yfir ánna í vatnavöxtum og drukknaði, en áin var oft fararmálmi Fimmvörðuhálsfara áður en brúin kom.

Flugbjörgunarsveitin undir Austur-Eyjafjöllum byggði nokkrar brýr í kjölfarið sem allar féllu undan snjóþyngslum vetrarins en þessi hefur haldið hingað til og byggir á reynslu...

 

Hér fylltu menn á vatnsflöskur í síðasta sinn og við tóku malarheiðar og snjóskalfar.

Gengið með veginum í Landnorðurstungum upp að hálsi.

Eyjafjallajökull glitrandi í austri.
Spjall og hlátur, góðir félagar og ganga úti í náttúrunni... góð blanda...
Fimmvörðuháls og heiðar hans framundan.

Rautt þak Baldvinsskála í fjarska.

Fjarlægðirnar afstæðar og leyna á sér en í logninu og sólinni var þetta hinn notalegasti göngutúr.

"Svakalega vorum við heppin"... veit ekki hve oft maður tautaði þetta á leiðinni þennan dag...

Var rjúpan með í för ?

Gengið frá veginum styttri leið að skálanum og hópurinn kominn í einn skaflinn.

Snjórinn var blautur en ágætur yfirferðar.
Baldvinsskáli í 920 m hæð skv. gps byggður árið 1974 af frumkvöðlum í björgunarmálum Austur-Eyfellinga en þeir lögðu einnig veginn sem liggur upp að skálanum.

Vaðið er ofar brúnni sem gengið var yfir áður.

Skálinn heitir í höfuðið á Baldvini Sigurðssyni frá Eyvindarhólum sem á að baki margra áratuga starf gjöfult fyrir björgunarsveitina undir A-Eyjafjöllum.

 

Næring, sólbað, hvíld og önnur umsýsla í sól og blíðu.

 

Þéttsetið, spjallað og viðrað.

Fleiri hópar voru að ganga þannan dag, Skýrr, Landsbankinn, Útivist, Ferðafélagið... o. fl. en við sáum hópa á eftir okkur sem náðu okkur einhverjir í lokin.

Þá voru einstaklingar og smærri hópur við skálann um leið og við, en við áttum óvart svæðið með stærðinni.

Lagt af stað yfir hálsinn um snjó og heiðar af grjóti og litlum gróðri.

 

Veðrið svo gott að þessi kuldalegi staður og eitt mesta veðravíti á Íslandi var friðsæll og gullfallegur...

Baldvinsskáli að baki.

Skáli Útivistar til austurs (ekki á mynd) og ofar á svæðinu  en hann var reistur á rústum gamla skálans sem Fjallamenn reistu undir stjórn Guðmundar frá Miðdal og Soffía Rósa las upp fyrir okkur fróðleik um á heimleiðinni.

Sumir snjóskaflarnir voru langir en það var notalegt að ganga þá dúnmjúka og ekki svo blauta.

Blíðan marraði í lofti, láði og legi...

Eyjafjallajökull

Halldóra Ásgeirs

og

Helga Sig. sem báðar toppuðu hann með hópnum í apríl og vissu upp á hár hvernig það er að standa þarna á Hámun di og á Goðasteini og líta til Vestmannaeyja...

Fimmvörðuhálsinn í  góðu skapi á góðum degi með góðum hópi:

Oddný, Kristján, Ingi, Sigríður Kristín, Herdís Dröfn, Stefán Jóns., Björn, Guðjón Pétur, Hrönn, Örn, Soffía Rósa, Jón Ingi, Ásta, Grétar Jón, Hjörleifur, Íris Ósk, AlexanderRannveig, Guðbrandur, Kristín Gunda, Helga SigÞorbjörg, Ragna, Guðmundur Ólafur, Hilma, Roar, Halldóra Á. og Hugrún. Bára tók mynd.

Útsýnið að hverfa ofan af hálsinum alla leið til sjávar Suðurlands...

Allir að upplifa útsýnið og veðurblíðuna á þessu svæði í fyrsta skipti svona einstaka.

Þeir nítján sem gengu hálsinn í fyrsta skipti vissu eiginlega ekki hve heppnir þeir voru...

Síðustu kaflarnir áður en dásamlegt landslag Þórsmerkur og Fjallabaks tekur við.
Hér plástraði Ragna sig og lagaði til reimarnar á skónum eftir að Bára sá að hún var farin að ganga óeðlilega.

Best að laga slíkt strax, það voru þó nokkrir kílómetrar að baki enn..

Guðmundur Ólafur að baki okkur en hann plástraði sig líka og var fljótur að ná okkur.

Farið að glitta í fjöllin í norðri.

Hitamælir Roars (digital) mældi 11,9-12°C í skugga við vörðuna á hálsinum og 8,8°C þegar við vorum stödd á stóru fönninni og það dró fyrir sólu. Lofthitinn var það mikill að við fundum kuldann sem stafaði af snjósköflunum og það munaði um það hvort maður stóð í skafli eða hitasæknu hrauninu.

Ingi, Ragna og Guðmundur Ólafur ekkert að stressa sig á einum besta stað sem hægt var að vera á í heiminum þá stundina og maður átti ekkert að flýta sér...
Pása til að þétta, drekka, borða aðeins og laga fötin...
Fjallgöngumennirnir Halldóra Ásgeirs og Roar
með Mýrdalsjökul í baksýn.

Þau eiga ógrynni fjalla og staða að baki, búa yfir reynslu og neista þeirra sem víða hafa farið og eru einstaklega góðir ferðafélagar.

Brakandi... brakandi... brakandi...
Einstakt að ganga með Mýrdalsjökul á hægri hönd og Eyjafjallajökul á vinstri, fjallatinda Þórsmerkur, Almenninga og hálendis Fjallabaks að birtast smám saman.
Síðasti snjóskaflahlutinn á leiðinni hér framundan.
Síðasta brekkan upp...

Hér bar maður á sig sólarvörn og fann að maður var farinn að brenna...

Snjóskaflarnir að baki.

Guðjón Pétur á einum af mörgum útúrdúrum sínum að komast nær Mýrdalsjökli í allri sinni dýrð.
Ómetanlegt sjónarhorn þarna ofan af heiðum Fimmvörðuhálss.

Við Bröttufannarfell (1.053 m) þar sem minningarreitur var af þeim sem fórust á hálsinum 1970 og þjálfari minntist á á leiðinni austur, en frásögnin af þeim atburði var svo lesin í heild í rútunni í bakaleiðinni.


Ólýsanlegt og orðlaust...

Tindfjallajökull vestar út af mynd, Þórsmörkin og Fljótshlíðin til suðurs. Almenningar, hálendi Fjallabaks til norðausturs alla leið að Hrafntinnuskeri og Laugavegurinn því að stórum hluta fyrir framan okkur. Rjúpnafell og Hattfell í fjarska fyrir miðju og fleiri fjöll og garðar. Jöklarnir sem fyrr til beggja hliða og af Mýrdalsjökli gengu nokkrir skriðjöklar; Hruna-, Goðalands-, Tungnakvíslar-, Hrútár-, Krossár-, og loks Merkurjökull svo beint í austri.

Morinsheiði framundan.

Brattafönn næst á dagskrá og svo Heljarkambur.

Frábært að sjá leiðina svona óþokaða og geta stimplað hana inn í minnið óskerta.

Brattafönn.

Útigönguhöfði (805 m) sem hægt er að ganga um niður í Bása en þar eru keðjur og bratti og gaman að prófa síðar.

Hér renndu menn sér niður Bröttufönn og gekk misvel.

Ingi, Herdís Dröfn, Halldóra, Roar og Hilma.
Helga datt tvisvar á fönninni og blóðgaði sig á olnboga.

Læknirinn plástraði sárið og hjúkrunarfræðingurinn tók mynd... hlýtur að teljast að vera í góðum höndum.

Keðjurnar ofan af Heljarkambi sem settar voru í stað þess að fara um hraungatið norðar.

Menn fóru þó margir frekar gegnum hraungatið enda veðrið gott, bara gaman og ekkert stress.

 

Þjálfarinn með staurfótinn fór ekki keðjuleiðina heldur um gatið og fékk góða aðstoð félaganna eins og fleiri þegar þeir klöngruðust þarna um.

Ingi sem klettur með Erni að passa hjörðina.

 

Síðustu fara niður Heljarkamb um gatið.

Örugglega ekki árennileg leið í roki, rigningu og þoku.

Komin á Morinsheiði og hópurinn þéttur enn og aftur.
Nóg um að tala og nóg að skoða í allar áttir.

Lagtí hann inn á Morinsheiði.
Tindfjöll
( 1.463 m) til vinstri, Rjúpnafell (824 m) fremst og Hattfell aftar. Mófell (853 m) ? til hægri.

Gengið niður af Morinsheiði sem liggur ofan við Heiðarhorn sem gefur fallegan svip á svæðið frá Þórsmörk.

Foldirnar framundan og Kattarhryggirnir svo í restina...

Það er þess virði að ganga Morinsheiðina út á fremstu tá því þar gefst útsýni austur að Mýrdalsjökli, yfir Guðrúnar- og Teigstungur þar sem Krossárjökull fellur niður úr jöklinum.

Björn, Ásta og Herdís Dröfn í félagsskap voldugs Mýrdalsjökuls.
Grasi grónar Hlíðar Heiðarhorns þar sem við borðuðum síðasta nestið.
Þetta var nestistími með útsýni yfir Þórsmörk og gleði yfir því að hálsinn var að baki og ekkert nema dýrðin framundan.
Foldirnar niður að kattarhryggjum.

Tindfjöll í Þórsmörk (628 m) hæst og Tindfjallajökull aftar.

Strákagil svo vinstra megin þar sem kattarhryggirnir liggja niður að.

Fyrsta keðjan á þessu svæði.
Kattarhryggirnir.

Hópurinn dreifðist hér en vel gekk að fara yfir hina illræmdu hryggi sem ekki voru svo ógnvænlegir þega á reyndi fyrir flesta.

Ein fór þó á fjórum fótum og yfirsteig þar á meiri ótta en allir hinir og stóð sigri hrósandi á eftir.

Fegurð Þórsmerkur í einni af sínum myndum.
Enn á Kattarhryggjum.

Oddný og Krisján.

Ingi hér að bíða eftir nokkrum á versta kaflanum.

Hann ásamt Erni vék ekki frá neinum fyrr en allir voru komnir yfir og skiptir slíkur stuðningur miklu máli fyrir þá sem tóku á stóra sínum á þessum kafla leiðarinnar.

Örn fylgdin fremstu mönnum og rakti sig svo til baka til að fylgja þeim sem  á eftir komu.
Litið til baka yfir hryggina.

Þetta var ekki eins slæmt og lýsingar hafa trauðla gefið í skyn en auðvitað er þetta afstætt og getur verið erfitt fyrir einn þó ekki sé það fyrir annan.

Síðasta keðjan niður skraufþurra moldina með Strákagil neðar.

 

Önnur leið niður í Bása er með Strákagili og væri gaman að prófa hana síðar.

Strákarnir fundu góðar framhjáleiðir sem hentuðu lúnum fótum vel, staurfótum og þeim sem voru að kafna úr hita en nenntu ekki að afklæðast og vildu bara komast í ró og hvíld í Básum.
Gengið með hlíð Strákagils í birkiilmi og brakandi hita, hér hlýnaði hratt og við vorum kófsveitt.

Grillilmurinn blandaðist svo birkiilminum og það var alveg ljóst að Þórsmörk er einstök vin í eyðimörk hálendisins.

Þjálfararnir ákváðu að fá mynd af sér með Heiðarhorni, Útigönguhöfða og Strákagili.

 

Fimmvörðuhálsinn haltrandi á einum fæti annars vegar og með hendur í vösum alla leið hins vegar... allt hægt þegar veðrið er eins og á Spáni...

Þórsmörkin blasti smám saman við í allri sinni dýrð.
Guðjón Pétur og Ingi sem reyndust þeim félögum sínum vel sem drógust aftur úr síðasta kaflann.

Fálkahöfuð - móbergskletturinn fremst á Kattarhryggjum.

Fimmvörðuháls að baki.

Komin niður í Þórsmörk og farið yfir göngubrú Strákagilslæks innst í dalnum.

Skáli Útivistar, Bólhöfuð til vinstri, Votupallar og svo Útigönguhöfði fjær.
Dásamlegt að komast í skálann...

Finna sér næturstað...

Hvíla lúin bein...

Viðra daginn með félögunum...

Skella sér í sturtu...

Teygja vel á eftir...

Fá sér einn volgan til að mýkja sig...

 

 

Það var slökun og ró í loftinu...

Enginn að flýta sér...

Kvöldið var ungt með sólina enn á lofti og blankalogn.

 

Við borðuðum auðvitað úti og höfðum það notalegt.

Einstakar stundir eftir dag eins og þennan.

Stemmingin við grillið marraði grimmt...

 

Guðjón og Ingi fengu grillkjötið sitt með manninum hennar Ástu sem kom í Þórsmörk um kvöldið en annars ætlaði bílstjórinn að kaupa fyrir þá.

Hilma gleymdi svo hluta af sínu nesti en naut skilnings og gjafmildi þeirra félaga í staðinn.

 Ekkert mál, maður bara reddar svona óhöppum...

Allt umhverfi Útivistar og aðstaða var einstaklega snyrtileg og til fyrirmyndar.
Síðustu menn að klára matinn við glimrandi hlátrasköll og sögur sem engu líkjast...
Flestir fóru inn er líða tók á kvöldið og þar gerðust undur og stórmerki... söngur og dans sem ekki líður úr minni sumra...
Úti var svalara en stemmningin svo góð og umhverfið svo fallegt að menn tímdu ekki inn í stuðið...
Sólarlagið í Básum 14. júní 2008.
Notaleg stemmningin síðar um kvöldið í skálanum.

Smám saman tíndust menn í háttinn en aðrir vöktu aðeins lengur.

Kvöldið var nauðsynlegur þáttur af göngunni um daginn og gott að viðra það sem að baki var og kynnast innbyrðis því hópurinn er ungur og menn þekkjast mismikið innan hans.
Morguninn eftir fóru menn á eigin vegum um hin ýmsu fjöll og fell í nágrenninu eða slökuðu á í morgunsólinni.

Ingi sigraði Útigönguhöfða (805 m).

Guðjón Pétur gekk Réttarfellið (509 m).

Bára, Ragna og Örn fóru Bólfellið (... m).

Soffía Rósa skoðaði sig um kringum Réttarfellið og... ?

Hjörleifur fór Kattarhryggina áleiðis á fremstu tá Morinsheiði en varð frá að hverfa vegna tímaskorts.

Björn lagði á Valahnúk við Húsadal en varð líka frá að hverfa þar sem göngubrúin lá ekki yfir Krossá og kom svekktur til baka.
Fleiri...?

Morgunkaffið úti.
Bólhöfuð á Bólfelli skagar yfir skálasvæði Útivistar í Goðalandi og þjálfara gengu á það ásamt Rögnu (Bára með staurfótinn þó ekki upp á höfuðið sjálft).

Útsýnið af Bólfelli...

Örn og Ragna að klöngrast niður eftir að hafa veifað til félaganna við skálann ofan af Bólhöfði.

Skálinn á leiðinni niður.

Allir klárir í heimferð og við lögðum af stað nokkuð fyrir áætlaðan brottfarartíma.

 

Alexander, Íris Ósk og Rannveig að fara yfir sólbrunann eftir gærdaginn.

Það eru sterk skil á sumum eftir þennan dag sem verða allt sumarið að fara...

Jón Ingi og Hugrún.

Hugrún kom inn í ferðina sem staðgengill Báru þar sem allt útlit var fyrir að hún kæmist ekki í gönguna vegna hnémeiðslanna.

Hún var góður fengur fyrir hópinn þó Bára færi svo með þar sem hún fræddi okkur um allt mögulegt á leiðinni og féll vel inn í hópinn.

Vanur fararstjóri og leiðsögumaður þar á ferð með dýrmæta reynslu úr ferðamálageiranum frá unglingsaldri.

Við bara vonum að hún komi aftur  með okkur...

 

Hópferðamiðstöðin Trex fluttu okkur með dyggri þjónustu Egils, bílstjóra sem var hinn ljúfasti í ferðinni og með liðlegheitin á hreinu.

Heimleiðin var góð...

Kærkominn fróðleikur frá Hugrúnu um jökla, Heklu, Suðurland o. fl., sláandi upplestur Báru af banaslysinu á Fimmvörðuhálsi, óvæntur og fræðandi upplestur Soffíu Rósu af Guðmundifrá Miðdal, hádegismatur á Hvolsvelli og hvíld.

Rigningin á Suðurlandsvegi minnti á hve mikil veðursæld ríkir í Þórsmörk því þar er oft logn, þurrt og sól þegar blæs og rignir við ströndina þó þar geti líka ríkt hinn versti vetur með hætti hálendisins sem liggur allt um kring.

 

 

Fimmvörðuhálsinn reyndist okkur 24,4 km í heild á 9:55 klst. síðustu menn upp 1.053 m með hækkun upp á 1.019 m.

Frábær helgi að baki og ómetanlega góður göngudagur kominn í minningabankann af einni fallegustu gönguleið landsins.

Það var hreinlega ekki hægt að fá betri dag til göngu á Fimmvörðuhálsi...

Varðveitum þennan dag til æviloka...

 

 

 

  

Við erum á toppnum... hvar ert þú?
www.toppfarar.is


Toppfarar ehf - Viðarrima 52 - 112 Reykjavík - Kt: 581007-2210 - Sími: +354-867-4000 / -899-8185 / -588-5277 - Netfang: bara(hjá)toppfarar.is
Copyright: Höfundarréttur: Bára Agnes Ketilsdóttir